ABD (Fed) son toplantısında eylül ayı için faiz indirim sinyali verse de ülkede geçen hafta boyunca açıklanan dataların resesyon telaşını güçlendirmesiyle risk algısı değerli derecede yükseldi. ABD’de ekonomik aktivitenin öngörülünden daha sert yavaşlayabileceği telaşı satış baskısının derinleşmesine neden oldu.
ABD’de iş gücü piyasası ile imalat dalındaki zayıflamayı gösteren dataların akabinde para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in eylülde siyaset faizini 50 baz puan indirme ihtimali yüzde 90’ın üzerine çıktı.
Küresel piyasalardaki sert düşüşler Fed’den acil faiz indirimi ihtimalini gündeme getirirken analistler, bu türlü bir durumun piyasalardaki paniği daha da artırabileceği ikazında bulundu.
Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz artırım döngüsüne girmiş olabileceği istikametindeki beklentilerin ABD’deki resesyon telaşlarıyla birleşmesinin akabinde Japon paylarının 1987’den bu yana en sert satış dalgasını yaşaması da global piyasalardaki negatif seyirde tesirli oldu.
DOW JONES VE S&P 500 ENDEKSLERİ 2022’DEN BU YANA EN MAKUS GÜNÜNÜ YAŞADI
New York borsası, ABD’de resesyon telaşlarının süratle güçlenmesiyle haftanın birinci süreç gününü sert düşüşle tamamladı.
Kapanışta Dow Jones endeksi 1000 puanın üzerinde kıymet kaybetti ve yüzde 2,60 düştü.
S&P 500 endeksi yüzde 3 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,38 geriledi.
Dow ve S&P 500 endeksleri, Eylül 2022’den bu yana en büyük günlük kayıplarını kaydetti.
Ülkede bugün açıklanan hizmet kesimine ait Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) temmuz ayında kesimde genişlemeye işaret ederek piyasalarda bir ölçü rahatlama sağladı. ABD’de Tedarik İdare Enstitüsü (ISM) hizmet kesimi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuzda aylık bazda 2,6 puan artışla 51,4’e çıkarak piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti.
Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından takip edilirken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, bir röportajında, “İstihdam sayıları beklenenden daha zayıf geldi, fakat şimdi resesyona benzemiyor.” değerlendirmesinde bulundu. Fed’in acil toplantıya giderek faiz indirimi yapıp yapmayacağı konusunda yorum yapmaktan kaçınan Goolsbee, bunun çok büyük bir masa olduğunu münasebetiyle faiz artışları ve indirimleri üzere her şeyin her vakit masada olduğunu lisana getirdi. Goolsbee, şayet iktisatta bir bozulma olursa Fed’in onu düzelteceğini söz etti.
VIX ENDEKSİ 4 YILIN DORUĞUNU GÖRDÜ
Öte yandan ABD’de S&P 500 Endeksindeki dalgalanmayı gösteren ve “korku endeksi” olarak da bilinen VIX Endeksi gün içinde 65,70 ile 4 yılın tepesini gördü.
Söz konusu endeksin piyasaların kapanışında 38,57’ye gerilediği görüldü.
AVRUPA BORSALARI SERT DÜŞTÜ
Avrupa borsaları da global piyasalardaki satış dalgası nedeniyle haftanın günü sert düşüşle tamamladı.
Gösterge endeks Stoxx Europe 600 endeksi yüzde 2,17 bedel kaybetti.
Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,82, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,04, Fransa’da CAC 40 endeksi 1,42 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,27 düştü.
Avrupa’da Stoxx Europe 600’daki teknoloji payları yüzde 0,92, güç bölümü payları de yüzde 3,46 kayba uğradı.
JAPON PAYLARI 1987’DEN BU YANA EN SERT SATIŞ DALGASINI YAŞADI
Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz artırım döngüsüne girmiş olabileceği tarafındaki beklentilerin ABD’deki resesyon kaygılarıyla birleşmesinin akabinde Japonya’da Nikkei 225 endeksi 1987’den bu yana en büyük düşüşü kaydetti.
Nikkei 225 endeksi, yüzde 12,40 düştü ve bu kayıp 1987’de yaşanan “Kara Cuma”dan bu yana en büyük kayıp olarak kayıtlara geçti.
Güney Kore’de Kospi endeksi de yüzde 8,77 paha kaybıyla günü tamamlarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,46, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,54 ve Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 2,74 düşüş kaydetti.
DOLAR ENDEKSİ YAKLAŞIK 7 AYIN EN DÜŞÜK DÜZEYİNİ GÖRDÜ
Gün içinde 102.15 ile 12 Ocak’tan bu yana en düşük düzeyini gören endeksi, piyasaların kapanışında yüzde 0,45 azalışla 102,52 düzeyinde seyretti.
Avro/dolar paritesi Türkiye saatiyle 00.30 prestijiyle yüzde 0,01 azalışla 1,095 düzeyine geriledi.
Aynı dakikalarda dolar/ paritesi ise yüzde 0,01 artışla 144,18 düzeyine çıktı.
RESESYON TELAŞI TAHVİL FAİZLERİNİ DÜŞÜRDÜ
Ekonomik bilgilerin resesyon tasalarını artırması, gelişmiş iktisatların devlet tahvil faizlerinde süratle gerilemeye neden oldu.
Resesyon kaygılarıyla inançlı liman varlıklara olan talep güçlenirken, tahvil faizleri ABD başta olmak üzere birçok ülkede düştü.
ABD’de 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,66 ile Haziran 2023’ten beri en düşük düzeyini görmesi sonrası yüzde 3,78 düzeyinde dengelendi.
10 yıllık tahvil faizleri İngiltere’de yüzde 3,87, Almanya’da yüzde 2,18, Fransa’da yüzde 2,97, İspanya’da yüzde 3,05, İtalya’da yüzde 3,68, Japonya’da yüzde 0,75 ve Çin’de yüzde 2,11 düzeylerinde kaydedildi.
KRİPTO PARA PİYASALARI DA SATIŞ DALGASINDAN ETKİLENDİ
Kripto para ünitesi Bitcoin’in fiyatı, ABD iktisadının resesyona gideceğine yönelik kaygılar nedeniyle gün içinde 50 bin doların altını gördü.
Analiz şirketi Coinmarketcap’in datalarına nazaran, Bitcoin dahil global kripto para piyasasının kıymeti 24 saatte yüzde 6’nın üzerinde azalarak 1,94 trilyon dolara düştü.
Türkiye saatiyle 00.30 prestijiyle son 24 saatte fiyatında yüzde 6,5 düşüş kaydeden Bitcoin, 54 bin 725 dolar düzeyinden süreç gördü.