Eczacılar, İlaç Fiyat Kararnamesi nedeniyle sık sık yurttaş ile karşı karşıya geliyor. Süreçte hem eczacılar hem de hastalar mağdur olurken döviz kurundaki artışa karşın fiyat düzenlemesi yapılmıyor. PGED Saymanı Ecz. Ümit Ferzan Özgörür kararnameye ait tüm detayları şu biçimde sıraladı:
KAR ORANLARI BELİRLİ OLDU
“İlaç Fiyat Kararnamesi öbür bir ismiyle, Beşeri Eserlerin Fiyatlandırılmasına Dair Karar ve Bildirim, Türkiye’de yepyeni ve jenerik ilaçların fiyatlarının belirlenmesindeki prosedürü açıklayan, eczacı ve depocu kar oranlarını belirleyen kararnamedir. Birinci olarak 1984 yılında yayınlanan bu kararname ile eczacı kar oranı sabit %25 olarak belirlenmiş, daha sonra 2001 yılında yapılan değişiklik ile birlikte bu oran yerli ilaçlar için %25’te kalırken ithal ilaçlar için %20’ye çekilmiştir.
2009 yılındaki İlaç Fiyat Kararnamesi sonrası ise eczacı kar oranları şu biçimde belirlenmiştir:
- 0-100 TL ortası %25
- 100-200 TL ortası %16
- 200 TL üzeri %12
İlaç Fiyat Kararnamesinde son olarak geçen hafta yapılan değişiklik ile, ilaç firmalarının depoya satış fiyatı üzerinden KDV hariç eczacı kar oranları:
- 0-200 TL ortası %28
- 200-400 TL ortası %18
- 400 TL üzeri %13 olarak düzenlenmiştir.
“EURO KURU GÜNÜMÜZ KOŞULLARININ ÇOK ALTINDA KALMAKTADIR”
14 Şubat 2004 tarihinden itibaren uygulanan referans fiyat uygulaması ile her yıl Avrupa Birliği ülkeleri ortasında bakanlıkça belirlenen 5 ülkedeki ( Fransa, İtalya, İspanya, Yunanistan ve Portekiz) eser fiyatları referans alınarak Avrupa’daki en ucuz ilaç fiyatı Euro kuru üzerinden tespit edilmiştir. İlaç Fiyat Kararnamesi’nde 2004 yılında aktüel Euro kuru 1,63 TL olarak belirlenmiş, temmuz 2022 tarihi prestiji ile ise Euro kuru 7,86 TL olarak güncellenmiştir. 2004 yılında belirlenen Euro kuru günün şartlarına uygunluk gösterirken mevcut İlaç Fiyat Kararnamesi’nde belirlenen Euro kuru ne yazık ki günümüz koşullarının çok altında kalmaktadır. Bu sebeple ithal ilaçların temininde badireler yaşanmaktadır.
“ECZACI KARI ERİMİŞTİR”
Fiyat kararnamesinin yayınlandığı 2004 yılından geçen hafta yapılan düzenlemeye kadar kademeler ortası geçiş sayıları değişmemiştir. Kur ayarlamalarından kaynaklı fiyat değişiklikleri ve yeni ruhsat alan bilhassa biyoteknoloji eseri ilaçlar nedeniyle 4. ve 5. kademe ilaçların sayısı her yıl biraz daha artmış ve eczacı karı günden güne erimiştir.
HASTALAR İLACA ERİŞEMİYOR: REÇETE SAYISI 400 MİLYONU AŞTI!
2002 yılında 113 milyon adet olan reçete sayısı günümüzde 400 milyon adedi aşmış ve eczanelerin iş yükü %200’den fazla artmıştır. Bu periyotta eczaneler çalışan sayısını en az 2 katına çıkartmış, sundukları hizmeti sürdürebilmek emeliyle işletme sermayelerini artırmış ve önemli bir finansal yükün altına girmişlerdir.
Eczane gelirlerini olumsuz etkileyen bir öteki faktör ise kararname gereği yahut SGK tarafından uygulanan kamu kurum iskontosu düzenlemelerinden kaynaklı fiyat düşüşlerinden oluşan ziyanlardır. Eczanelerin bu ziyanları firmalar tarafından karşılanmamaktadır. Ayrıyeten kararname gereği yapılan fiyat güncellemelerinin yılda bir kere uygulanıyor olması değişiklik öncesi birçok firmanın kısıtlı eser sevkiyatı nedeniyle hastaların ilaca erişiminde ve eczane ekonomilerinde sorun yaratan çok kıymetli öteki bir etkendir.
PERİYODUK VE ENFLASYON ORANINDA GÜNCELLEME
Bu sorunun kalıcı tahlili için 4. ve 5. kademe ilaçlara uygulanan eczacı kar oranlarının artırılması ve İlaç Fiyat Kararnamesi’ndeki kademelerin öncelikle günümüz şartlarına uygun hale getirilmesi ve her yıl periyodik olarak enflasyon oranında güncellenmesi gerekmektedir.”
PGED Genel Sekreteri Ecz. Şule Dilek Yağcı Tüysüz, sıhhatte şiddet ve Bartın’ın Amasra ilçesinde gerçekleşen maden faciası nedeniyle ertelenen eczacı mitingine dikkat çekti. Yağcı Tüysüz, hukuksal düzenlemelerin vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerektiğini aktardı.
“ŞİDDETE UĞRAYABİLECEĞİMİZ TELAŞI İLE YAŞAMAK İSTEMİYORUZ”
Yağcı Tüysüz şunları söyledi:
“Şiddet, birçok dalda olduğu üzere sıhhat alanında da toplum huzurunu tehdit eden değerli bir halk sıhhati sorunu haline gelmektedir. Sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet, sıhhat hizmet sunumunun tüm evrelerinde yaşanır hale gelmiştir. Eczaneler de bunlardan birisidir.
Son yıllarda gündüz mesai saatlerinin yanı sıra gece nöbetleri sırasında, Türkiye’nin farklı vilayetlerindeki eczanelere yönelik kelamlı ve fiziki şiddetin yanı sıra gasp hatası kapsamında bedellendirilen, malvarlığı bedellerini gaye alan atak olaylarında da artış gözlenmektedir. Biz eczacılar korumak, güzelleştirmek ve yaşatmak için kesintisiz ve nitelikli sağlık-ilaç hizmeti sunarken her an şiddete uğrayabileceğimiz telaşı ile yaşamak istemiyoruz. Kollayıcı, önleyici ve caydırıcı tüzel düzenlemeler vakit kaybetmeden hayata geçirilmelidir.”
MİTİNG 27 KASIM’A ERTELENDİ
Yaşanan sıkıntılara dikkat çekmek amacıyla Türk Eczacıları Birliği (TEB)’in aldığı kararla, 16 Ekim’de 50.000 kayıtlı iştirakçi ile Ankara’da yapılacak büyük eczacılık mitingine hazırlanmıştık. Bartın’daki elim maden kazası ile erteleme kararı alınan mitingimizin yeni tarihi 27 Kasım Pazar olarak belirlenmiştir. Daha büyük coşkuyla, daha fazla meslektaşımızın iştirakiyle düzenleyeceğimiz mitingimizi yapmak için hazırlıklarımıza devam ediyoruz.